Mithat Yurdakul / Ankara – Asgari ücrette ara zam belli oldu. Yeni asgari ücret, temmuz ayından itibaren yüzde 34 artışla net 11 bin 402 lira olarak uygulanacak. 480 doların üzerinde bir rakama karşılık gelen yeni asgari ücretle, “500 dolar” hedefine de yaklaşılmış oldu. Toplantıda ortak mutabakata imza atan işçi temsilcileri, dolar bazında en yüksek asgari ücrete ulaşıldığına dikkat çekerken, işverenler ise açıklanan rakamdan istihdamın olumsuz etkilenmeyeceğini vurguladı.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun, asgari ücrete ara zammı görüşmek üzere üçüncü toplantısı dün yapıldı. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Türk-İş Başkanı Ergün Atalay ve TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol, toplantının ardından ortak açıklama yaptı.
REEL YÜZDE 312 ARTIŞ
Işıkhan, şunları söyledi: “Asgari Ücret Tespit Komisyonu çalışmalarımız, işçi ve işveren taraflarının uzlaşmasıyla sonuçlanmıştır. 2023 yılının ikinci yarısında geçerli olacak brüt asgari ücret tutarı 13 bin 414 lira, net asgari ücret tutarı 11 bin 402 lira olarak belirlenmiştir. Yaptığımız bu artışla yüzde 34 gibi enflasyon oranının hayli üzerinde refah payını içeren bir oranla ara zammı gerçekleştirmiş bulunuyoruz. Geçtiğimiz yılın ikinci yarısına göre de asgari ücreti yüzde 107 oranında artırmış bulunuyoruz. Asgari ücreti 2002 yılına göre nominal olarak 61 kat artırdık. Reel olarak yaklaşık yüzde 312 artış sağladık. Böylece çalışan kesimi enflasyona ezdirmediğimiz gibi refah artışından ciddi bir pay vermiş bulunuyoruz. Geçtiğimiz 6 ayda 400 lira olarak uyguladığımız asgari ücret desteğini önümüzdeki 6 ayda 500 lira olarak uygulamaya devam edeceğiz.”
ENFLASYON VURGUSU
Atalay ise sürecin bayramdan önce sonlanmasından dolayı mutlu olduğunu belirterek, “Bu süreçte de 2-3 kez Bakan bey ile görüştüm, dün (pazartesi) akşam da Cumhurbaşkanı’mızla görüştüm. Geçen sene temmuz ayında yüzde 30 civarında bir ara zam olmuştu. Bu sene de yüzde 34 civarında bir ara zam oldu. Enflasyon durmadığı anda zam almanın da bir manası olmuyor” dedi. Atalay, eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in asgari ücret için işaret ettiği 500 dolarlık seviye için de “Yıllardır Türkiye’de yaşıyoruz ve TL üzerinden konuşuyoruz süreci. Dolar üzerinden de baktığımız zaman asgari ücret şu anda 486 dolar seviyesinde. Belki de asgari ücret tarihinin dolar bazında bakıldığı zaman en yüksek rakamı. Bu mükemmel bir şey mi, değil. Fakat bugünün şartlarında olması gereken buydu, bunu yaptık” diye konuştu.
İSTİHDAM GÖZETİLDİ
TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol ise, “Dengeli bir rakam için çalıştık. Bugün bütün imkanlarımızı sonuna kadar zorlayarak hem çalışanımızı, hem işletmecilerimizi, hem de istihdamı gözeten bu rakama evet demenin memnuniyeti içindeyim. Tüm çalışanların ücretlerinin asgari ücret kadar olan kısmından vergi alınmaması uygulaması devam ediyor. Devletimiz sağ olsun, bu konuda daha önceki uygulamanın devamını sağladı. 500 TL asgari ücret desteği için de Cumhurbaşkanı’mız ve bakanımıza bir kez daha teşekkür ediyorum” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Asgari Ücret Komisyonu tarafları olan TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol, Türk-İş Başkanı Ergün Atalay ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan ile bir araya geldi.
YOĞUN GÖRÜŞME TRAFİĞİ
Asgari ücrete ara zam, 3 toplantının ardından belirlenirken, başkanlar düzeyindeki görüşmelerle de süreç hızlandırıldı. Asgari ücrette toplantılar devam ederken önceki gün Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı ziyaret eden Türk-İş Başkanı Atalay, asgari ücretle ilgili talep ve toplantılarda gelinen noktayı aktardı. Atalay, Erdoğan’la görüşmesinin ardından da Çalışma Bakanı Işıkhan ve TİSK Başkanı Akkol ile üçlü görüşme yaptı.
‘UZLAŞI KÜLTÜRÜ İLE BELİRLENDİ’
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni asgari ücretin belli olmasının ardından sosyal medya hesabından paylaşımda bulunarak, “Asgari ücret temmuz ayından itibaren net 11 bin 402 TL olarak uygulanacaktır. Milletimize hayırlı ve uğurlu olsun. İşçi ve işveren tarafları başta olmak üzere, uzlaşı kültürü içerisinde asgari ücretin belirlenmesinde emeği geçen tüm paydaşlara milletim adına teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, asgari ücret ara zammı ile birlikte yeni asgari ücretin net 11 bin 402 lira olduğunu belirterek “Süreci ortak akıl, istişare ve uzlaşı ile neticelendiren işçi ve işveren temsilcilerimize teşekkür ediyorum. Çalışma barışını koruyacak adımlar atmaya devam edeceğiz” dedi.
65 YAŞ, ENGELLİ, STAJYER AYLIKLARI DA ARTIYOR
2 bin 896 liralık net asgari ücret zammının açıklamasının ardından, asgari ücrete endeksli birçok ödeme ve maaşta da artış yapılacak. Zam sonrasında işsizlik ödeneği en düşük 5 bin 365, en yüksek 10 bin 731 lira olacak. Doğum ve askerlik prim borçlanmasında en düşük prim günlük 143 liraya, en yüksek prim de 930 liraya yükselecek. 1 Temmuz’dan itibaren asgari ücretlinin kıdem tazminatı tavanı 13 bin 414 lira olurken, halen 2 bin 604 TL olarak uygulanan 65 yaş aylığı da 3 bin 490 lira olarak güncellenecek. Engelli aylığı da yeni zamla yüzde 40 ve üzeri engelliler için 2 bin 329 lira, yüzde 70 ve üzeri için 3 bin 497 liraya yükselecek. Günlük rapor parası ayakta tedavide 299,57 lira, yatarak tedavide 224,75 liraya çıkacak. 1 Temmuz 2023’ten itibaren stajyer maaşları 3 bin 420 liraya, SGK’nın uyguladığı aylık GSS primi 402,42 liraya, isteğe bağlı sigortalılıkta prim tutarı en düşük 4 bin 291 liraya, en yüksek 32 bin 195 liraya yükselecek. Prime esas kazançta taban ve tavan ücretler ise 13 bin 414 lira, 100 bin 605 lira olarak güncellenecek.
İŞ İNSANLARI NE DEDİ?
İş dünyası temsilcileri, 11 bin 402 lira olarak belirlenen yeni asgari ücreti genel olarak olumlu şekilde karşıladı. Bazı iş insanlarının konuyla ilgili görüşleri şöyle:
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak: “Asgari ücrette yapılan yüzde 34 oranında zam ile emeğin milli gelirden aldığı payın hak ettiği seviyelere gelecek olmasını, büyümenin kapsayıcılığını artırması bakımından değerli buluyoruz. İşveren üzerinde oluşacak yükün bir kısmının devletimiz tarafından karşılanması da rekabetçiliğimize engel oluşturmaması bakımından önemli olacaktır.”
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç: “Yeni asgari ücret çalışma hayatımızın paydaşlarına hayırlı olsun. Çalışanın alım gücünün, enflasyonun üzerinde bir refah artışı ile korunması memnuniyet verici. Asgari ücret paketinde üç konunun daha yer almasının yararlı olacağı kanaatindeyim. Birincisi, gelir vergisi dilimlerinin asgari ücret artışı ve son 5 yılda yaşanan kayıplar dikkate alınarak güncellenmesi. İkincisi kıdem tazminatı tavanının enflasyon kadar yükseltilmesi. Üçüncüsü ise SGK üst limit çarpanının evvelki oranlara çekilmesidir.”