Milliyet.com.tr/ Kahramanmaraş’ta 7.7 ve 7.6 büyüklüklerindeki 11 ili etkileyen depremlerin ardından, o bölgelerde yaşayanlar farklı illere göç etti. Hal böyle olunca bazı illerde fahiş kira artışı yaşandı. Peki 81 il arasında en çok hangi ilde kira fiyatları arttı? Kiralık dairelerde yükselişlerin sebebi ne? İşte detaylar…
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Satılık konutların adetlerindeki düşüşler sonrasında kiralık konutlara talep her geçen gün artıyor. Özellikle ipotekli konut satışlarındaki piyasanın daralması, konut satışlarının düşmesinde etkili oldu.
SATIN ALAMAYAN KİRALIYOR!
Bu çerçevede konut satın alamayanların öncelikli tercihleri kiralamaya yönelik oldu. Tabi konut kiralamasında kentsel dönüşüm nedeniyle değişimin devam ediyor olması, evlenme sayısında son zamanlardaki yüksek artış ve buna bağlı talepler, üniversite tercihlerinin netleşmesi ile beraber hareketlilik, deprem sonrasında güvenilir yaşam alanlarını tercih eden ve yeni yapılara yönelen vatandaşların talepleri kiralık konut talebini artırmaya devam ediyor.
‘YENİ KONUT ÜRETİMİNDE DARALMA VAR’
Yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin sayısı istatistiklerine baktığımızda yeni konut üretiminde de mevcutta bir daralma var. Bunların etkileri nedeniyle özellikle kiralık konut piyasasında fiyatlar yükselmeye devam ediyor.
‘İLK DEFA KİRAYA VERİLECEK KONUTLARDA FİYAT DAHA YÜKSEK’
Mevcut durumda kiracılı konutların kira kontratlarının devam ediyor olması ve burada yüzde 25’lik sınırlama da özellikle taşınmazını yeniden kiraya vermek isteyen mal sahipleri açısından yüksek fiyatla piyasaya çıkmasına neden oluyor diyebiliriz. Bu durumun mevcutta devam ediyor olması en azından ilk defaya kiraya verilecek konutlarda fiyatları daha yüksek bir seviyeye taşıyor.
‘SATILIK FİYATLARDA DÜŞÜŞLER VAR’
Satılık fiyatlarında aslında bazı düşüşler var. Bu düşüşleri enflasyona göre yani Merkez Bankası’nın reel konut fiyat endeksine göre söyleyebiliyoruz. Kiralıklarda talebin birçok ilde yoğun bir şekilde artış gösterdiğini, önümüzdeki aylarda daha da artacağını söyleyebiliriz.
EN YOĞUN ARTIŞ NEREDE OLDU?
Konut kiralarında en yoğun artış Ankara’da gerçekleşti. Yıllık artış neredeyse yüzde 150 seviyelerine ulaştı. Geçen yılın aynı döneminde Ankara’da ortalama kiralar metrekare başı yaklaşık 40 TL seviyelerindeyken, şimdi 100 TL’nin üzerine çıktığını söyleyebiliriz.
‘BURSA’DA YÜZDE 150, TEKİRDAĞ’DA YÜZDE 110’
Aynı dönemde İstanbul’da kiralar yüzde 100 seviyesinde artarken, İzmir’de yüzde 130 seviyelerinde artış gösterdi. Diğer illerde de yüzde 100’ün üzerinde artışlar birçok şehirde devam ediyor. Örneğin Bursa’da 1 yıllık değişim yüzde 150 seviyelerinde, İzmit’te kira artışı yüzde 90 seviyelerinde, Tekirdağ’da ise yüzde 110 seviyelerinde gerçekleşti.
‘İPOTEKLİ SATIŞLARIN PAYI GERİLEDİ’
Bu noktada ipotekli satışlarda da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 128’lik azalış var. İpotekli satışların payı toplam konut satışları içerisinde yüzde 30 seviyelerindeyken, yüzde 15’e kadar geriledi.
ARSALARA RAĞBET VAR MI?
Konut satışları içerisinde krediye ulaşım gittikçe zorlaşıyor. Gayrimenkulde tercihler konut dışında arsa ve araziye yöneldi diyebiliriz.
KONUT ALAMAYANLARIN İLGİSİ ARSAYA DÖNDÜ!
Örneğin konut satışları bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 22’lik bir azalışla 565 bin seviyesinde gerçekleşirken, konut dışı gayrimenkul satışları ilk 6 ayda yaklaşık 800 bin seviyesinde gerçekleşti. Konut alamayan kişilerin arsa ve arazi başta olmak üzere konut dışı diğer gayrimenkul türlerine ilgisi devam ediyor diyebiliriz.
İŞTE KONUTA ERİŞİMİ KOLAYLAŞTIRACAK KRİTER
Özellikle bu çerçevede krediye erişimle ilgili kur korumalı mevduatların ipotekli satışlarda daha uygun faiz oranları ile gayrimenkul piyasalarına yönlendirilmesi ve bankalar kısmında 2.80 seviyelerine ulaşan aylık faizin ilk defa konut alacak kişiler için avantajlı bir modele döndürülmesinin konuta erişimi bir miktar kolaylaştırabileceğine inanıyorum.
‘İLK KONUT SATIŞLARI YÜZDE 30 SEVİYELERİNE DÜŞTÜ’
Konut satışlarının içerisinde özellikle ilk konut satışları yüzde 30 seviyelerine kadar düştü. Bu durum konut ediniminde orta gelir grubu için konut erişiminin gittikçe zorlaştığını gösteriyor.
İŞTE ARSA TALEBİNİN YOĞUN OLDUĞU YERLER
Arsa ve arazideki fiyat artışının kira artışlarına benzer bir yükseliş gösterdiğini söyleyebiliriz. İstanbul’a yakın iller başta olmak üzere İstanbul’un Silivri, Çatalca, Şile, Sultanbeyli gibi bölgelerinde yoğun talepler var.
Yüksek artışlar Yalova, Tekirdağ, Çanakkale, İzmit gibi illerde de gözüküyor. Kırklareli yoğun ve hareketli bir il diyebiliriz. Son 1 yılda Kırklareli’nde satılık konut fiyatları yüzde 150 seviyesinde arttı. Bu artışlar özellikle kirada da artışları metrekarede 70 TL seviyelerine son 1 yıldaki artışlarda da yüzde 200 seviyelerine ulaştırdı.”