Didem Seymen – Hiçbir sağlık eğitimi olmadan sosyal medyada türeyen ‘doğum koçları’, halk sağlığını tehdit ediyor. Aralarında hukuk fakültesi mezunu da var, iktisat mezunu da… Nefes eğitiminden emzirme eğitimine kadar pek çok alanda aldıkları sertifikalar ile anne adaylarına ortalama 4 bin TL civarında koçluk yapıyorlar. Hamileliğin başından sonuna kadar bir doğum koçu ile çalışmak, doğuma girmesini istemek ve sonrasında da evde destek almanın faturası ortalama; 30 bin TL.
Görüştüğümüz ve danışmanlık talep ettiğimiz doğum koçlarından bir tanesi, yoğunluğu nedeniyle bizi geri çevirirken diğerleri detaylı özgeçmişlerini ve verdikleri hizmetleri anlatan bilgiler paylaştı. Bazılara sosyal medyada ‘fenomen’ diye adlandırılan isimlerden. Temel doğuma hazırlık tekniklerinden aile dizimine, emzirme-bebek masajı sertifikasından ileri sunum tekniklerine kadar pek çok konuda sertifikası olan bu koçların hepsinin ortak özellikleri; sağlık alanında uzmanlık ve deneyimlerinin olmaması. “Doğumda gevşeme teknikleri, emzirme eğitimi, doğum sonrası evde bakım desteği’ gibi konularda bilgi veren bu kişiler ayrıca ‘doğumda kullanılacak ilaç dışı rahatlatıcı ve ağrı kesici yöntemler’ gibi başlıklarda gebelere öneri ve telkinlerde bulunuyor.
ANNE ADAYLARINA UZMANLARDAN UYARI
‘DOĞUM EBENİN İŞİ’
Uzmanlar doğum koçlarının ebelerin ve hekimlerin işine soyunduğuna dikkati çekerek eğitimsiz kişilerin anne ve bebek sağlığı için ciddi bir tehdit olabileceğini vurguluyor. Konuyu gündeme taşıyan İstanbul İl Sağlık Müdürü Prof. Dr. Kemal Memişoğlu şu uyarılarda bulundu: “’Doğum koçu’ diye bir şey yok. Ebenin işi zaten o. Hayatında sağlıkla alakası olmayan insanlar başka şeyler telkin ediyorlar. Ebeler Türkiye’de bu işi en iyi yapan meslek grubu.”
TEDAVİYİ REDDETTİREN VAR!
Türk Ebeler Derneği Başkanı ve Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Ebelik Bölüm Başkanı Doç. Dr. Nazan Karahan: “Ebelik; 4 yıllık lisans eğitimiyle kazanılan, mesleğin icrasına ilişkin esaslar yasal düzenlemelerle belirlenmiş bir meslektir. Ancak tanımlı bir eğitim süreci bulunmayan kişilerin ebeliğe soyunduğunu görüyoruz. Sağlık Bakanlığının bununla ilgili genelgesi var ancak buna uyulmuyor. Bazı özel üniversitelerin ya hekimlerin kısa süreli kurslarıyla doğum koçu olunuyor, e-devlet sertifikalı yüksek gelir garantili diye reklamlar yapılıyor. Anne ve bebek için büyük riskler söz konusu. Bazen doğum koçlarının tedavi gerektiren durumlarda kadınları etkileyerek tedaviyi reddetmeye giden sonuçlar yarattığını görüyoruz.”
CİSED Bakırköy Şube Başkanı Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Nurgül Ulusoy: “Doğum sürecine eşlik etmek zaten ebenin birinci vazifesidir ve günümüzde ebe arkadaşlarımız bu konuda çok tecrübe sahibidirler. Doğum koçu denen kişilerle yapılan doğumlarda yetkisiz söylem ve müdahaleler sonucu anne ve bebek hayatını tehlikeye atan sonuçlar oluşabilir.”