Aslıhan Altay Karataş – Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhuriyet’in ikinci yüzyılının ilk kabinesinde milli güvenlikten sorumlu bakanlarda önemli bir değişikliğe gitti. Öncelikle terörle mücadelenin en kritik ismi MİT Başkanı Hakan Fidan’ı Dışişleri Bakanlığı’na atayarak dünyaya önemli bir mesaj verdi. Yine terörle mücadelenin en önemli kalesi Millî Savunma Bakanlığı’na 2018 yılından beri orduyu yöneten Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler’i getirdi.
TİKA’DAN MİT’E
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “sır küpüm” olarak nitelediği Fidan, son yıllarda terör örgütlerinin lider kadrosuna yönelik istihbarat destekli nokta operasyonlarla büyük başarı sağlamıştı. Fidan, terörle mücadeleye bir asker olarak da hizmet vermiş, 1986-2001 yılları arasında Türk Silahlı Kuvvetleri’nde 15 yıl astsubay olarak görev yapmıştı. Dış politikaya da yabancı olmayan Fidan, AK Parti iktidarının ilk döneminde TİKA Başkanlığı yapmış, birçok ülkede proje ve faaliyetler yürüten bu kurumla dış politikaya ısınmıştı. Özellikle Balkanlar, Afrika ve Orta Asya ülkelerinde takdir toplayan faaliyetleri olan TİKA, Fidan’ın başkanlığı döneminde Türkiye’ye, OECD nezdinde “donör” (yardım veren) ülke sıfatını kazandırmıştı. Nisan 2009’da MİT Müsteşar Yardımcılığı’na atanan Fidan, bir yıl sonra 42 yaşında MİT Müsteşarı olmuş ve teşkilat tarihine “en genç müsteşar” olarak geçmişti. Fidan’ın MİT’in başına gelmesine İsrail tepki göstermiş, dönemin İsrail Savunma Bakanı Ehud Barak “İran destekçisi bir adam Türkiye Mossad’ının başına atandı” açıklamasını yapmıştı.
GESKOM BAĞLANDI
Fidan’ın döneminde, Türkiye’nin en yüksek kapasiteli istihbarat ve dinleme üssü olarak bilinen Genelkurmay Elektronik Sistemler Komutanlığı (GESKOM) MİT Müsteşarlığı’na bağlanmıştı. Fidan’ın istihbarat ve dış politikaya ilgisi, akademik hayatında da izlerini göstermişti. Bilkent Üniversitesi’nde 2000 yılında uluslararası ilişkiler alanında yüksek lisans, 2006 yılında da doktora yapan Fidan, master tezini “İstihbarat ve Dış Politika: İngiliz, Amerikan ve Türk İstihbarat Sistemleri’nin Mukayesesi”, doktora tezini de “Bilgi Çağında Diplomasi: Uluslararası Antlaşmaların Doğrulanmasında Enformasyon Teknolojilerinin Kullanımı” başlığıyla vermişti.
REFORM ÖNERİSİ
Yüksek lisans tezinde farklı istihbarat teşkilatlarını inceleyerek MİT’in eksiklerine işaret eden Fidan, sağlam bir dış politika oluşturabilmek için güçlü dış istihbarata sahip olmak gerektiğini savunmuştu. “Türk istihbarat sistemi için reform kaçınılmazdır” tespitini yapan Fidan, “Türkiye’nin, yakın çevresiyle ilgilenmek, yurt dışındaki Türklerin haklarını korumak, ulusal çıkarlara karşı yükselen tehditleri erken saptamak, dünyanın her yerindeki Türk yatırımlarını ve iş adamlarını korumak ve Türk dış politikasının planlanması için güçlü ve kesin istihbarat sağlamak için güçlü bir dış istihbarat ajansına ihtiyacı vardır” görüşünü dile getirmişti.
Kabinede en merakla beklenen koltuklardan İçişleri Bakanlığı’na da Süleyman Soylu’nun yerine İstanbul Valisi Ali Yerlikaya oturdu.
MİT BAŞKANLIĞI İÇİN KALIN’IN ADI GEÇİYOR
Fidan’ın yerine MİT Başkanlığı’na, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın en yakınında ve en güvendiği isimlerden Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın atanması bekleniyor. MİT Başkanı olacağı yönündeki haberlerin sosyal medyada yayılması üzerine dün Kalın, sosyal medya profilindeki resmini değiştirdi. Yeni profil resmi olarak, siyah rengin hâkim olduğu yarı karanlık bir fotoğrafı tercih etti.