Dünyanın en önemli teknik üniversitelerinden MIT’in sahibi olduğu MIT Technology Review tarafından hazırlanmış olan “2023’ün çığır açan 10 teknolojisi” raporunda, Baykar’a ait Bayraktar TB2’ler yılın en önemli teknolojileri arasında gösterildi. 1899’dan beri yayın yapan MIT Technology Review dergisinin internet sitesinde yayınlanan “Çığır açan teknolojiler” raporunun bu yılki sayısında ait Bayraktar TB2’lere ayrılan pencere dikkat çekti.
“Bayraktar TB2 savaşın doğasını değiştirdi”
2023’ün çığır açan 10 teknolojileri arasında dördüncü sırada gösterilen Bayraktar TB2 hakkında bu araçlar sayesinde dronların savaştaki rollerinin kökten değiştiği ifade edildi. Raporda “Predator ve Reaper gibi üst düzey hassas vuruş yapan Amerikan uçakları, drone savaşına hakim oldu. Ancak Ukrayna‘daki savaş, Çin, İran veya Türkiye’de yapılan düşük bütçeli modellerle tanımlandı.” ifadeleri ise dikkat çekici. Raporda Bayraktar TB2’lerin 5 milyon dolarlık fiyatları sayesinde hem mevcut ABD menşeili dronlardan veya diğer üst düzey dronlardan daha uygun fiyatlı olduklarının altı çiziliyor. TB2’nin 27 saatlik havada kalma kabiliyeti ve yer istasyonları ile yapmış olduğu görüntü paylaşımının operasyonel zenginlik yarattığı ifade ediliyor.
Bayraktar TB2’nin en büyük özelliği basit kullanılabilirlik
Ancak TB2’nin en öne çıkan özelliği ‘basit kullanılabilirlik’ olarak belirtiliyor. Reaper gibi dronlar daha yetenek olarak TB2’den bazı noktalarda üstün olsalar da ABD’nin çok sıkı bir ihracat denetimine sahipler. Dolayısıyla bu insansız hava aracını alan ülkelerin kullanımında ABD’nin söz hakkı bulunuyor. Ancak TB2’lerde en azından bildiğimiz ve gördüğümüz kadarıyla bu tip ciddi kısıtlamalar bulunmuyor. Zaten bu nedenle birçok ülke TB2’yi yakından takip ediyor.
CRISPR, yapay zeka, RISC-V ve dahası
MIT Technology Review’in raporunda diğer öne çıkan teknolojiler arasında bir numarada yüksek kolesterol hastalığı için kullanılan gen düzenleme aracı CRISPR bulunuyor. CRISPR’ın hızla laboratuvar testlerinden klinik deneylere geçtiğinin altı çiziliyor. İkinci sırada ise görüntü üreten yapay zeka modellerine yer veriliyor. Yapay zeka alanında OpenAI’ın ChatGPT modeli bir süredir manşetlerde dolanırken sadece birkaç metin sözcüğünden benzersiz görseller üreten DALL-E, MidJourney ve Stable Diffusion gibi modeller dikkat çekici bir konumda.
Listenin üçüncü sırasında ise çip endüstrisi için büyük umutlar barındıran RISC-V bulunuyor. İsteyen herkesin kullanımına tamamen açık olan RISC-V mimarisinin, lisanları elinde tutan birkaç firmadan endüstriyi kurtarabileceğine inanılıyor. MIT Technology Review’in oluşturduğu listenin tamamı ise şöyle:
2023’ün en önemli teknolojileri
- CRISPR
- Üretken yapay zeka
- RISC-V
- Bayraktar TB2
- Teletıp (Evde tedavi)
- Tasarlanmış organlar
- Elektrikli otomobiller
- James Webb Uzay Teleskobu
- DNA analizi
- Geri dönüştürülmüş piller