MİTHAT YURDAKUL / Ankara – Enflasyon oranları yeniden artışa geçerken, yüzde 25’lik zammın yetersiz olduğuna dikkat çeken emekliler, bir dönem akaryakıtta uygulanan eşel mobil sistem gibi emekli aylıklarına her ay zam yapılması gerektiğini savunuyor. Tüm Emekliler Derneği Başkanı Satılmış Çalışkan, “Enflasyon rakamlarını 6 ay geriden takip ediyoruz. TÜFE’nin her ay emekli aylıklarına uygulanması lazım” dedi. Memurlara yapılan 8 bin 72 liralık seyyanen zammın tüm emeklilere kademeli şekilde yansıtılması gerektiğine işaret eden Çalışkan, 65 yaş ve üzerine yönelik ücretsiz toplu taşıma uygulaması için de “Avrupa’da emekli kalkıp Türkiye’ye geliyor, tatilini yapıyor. Bizim tek lüksümüz otobüse binip Kızılay’a, Ulus’a gitmek. Tek lüksümüzü elimizden almayın” diye konuştu.
Milliyet’e konuşan Çalışkan, SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ilk 6 ayın enflasyon rakamlarıyla, geçmiş koşullara göre artış yapıldığını hatırlatarak, “Enflasyon rakamlarını 6 ay geriden takip ediyoruz. TÜFE’nin her ay emekli aylıklarına uygulanması lazım. Eşel mobil sistem” dedi. Memurlara yapılan 8 bin 72 liralık seyyanen zammın emekli aylıklarına da yansıtılması gerektiğine işaret eden Çalışkan, bu artışın hizmet ve prime göre kademeli olarak uygulanabileceğini kaydetti.
BİR ZAMANLARIN SÜPERLERİ
Çalışkan, 14 milyon emeklinin aylığının asgari ücretin altında kaldığını, 2000 yılı öncesi emekli olanlarda asgari ücret altı aylık oranının yüzde 90’a çıktığını söyledi. Çalışkan, “Emekli maaşında ortalama 9 bin lira civarı. Çoğunluk 9-10 bin lira bandında alıyor. 10 bin liranın üzeri parmakla sayılacak kadar. Bir zamanın ünlü süper emeklileri bile asgari ücretin altında kaldı” ifadelerini kullandı. Asgari ücretin üçte birinden az geliri olanların “muhtaç” olarak kabul edildiğini anımsatan Çalışkan, “Dul ve yetimlerin yüzde 90’ı buna göre ‘muhtaç’ sayılıyor. O zaman biz de sosyal yardıma müracaat edelim” dedi.
5 LİRALIK ZAMLA 7500 LİRA
Çalışkan, en düşük emekli aylıklarının 7 bin 500 liraya tamamlandığı düzenleme nedeniyle 7 milyon emeklinin zamdan yararlanamadığını söyledi. Halen en düşük taban aylığının 5 bin 683 lira olduğunu, bunun üzerinin 7 bin 500 liraya tamamlandığını anlatan Çalışkan, “Birisine 2 bin, birisine bin, birisine 5 lira verip 7 bin 500 liraya tamamlıyorlar. 3 bin 600 günden emekli olan da 7 bin 200 günden emekli olan da aynı 7 bin 500 lirayı alıyor” şeklinde konuştu.
‘SENDİKA İSTİYORUZ’
Emekli örgütlerinin emekli aylıkları için pazarlık yetkisi olmadığına işaret eden Çalışkan, “Temsilcisi olmayan tek topluluk. Biz de sendikalaşmak istiyoruz. Daha önce TBMM’ye iki kanun teklifi verdik, komisyonlarda reddedildi. Avrupa’da emeklilere sendika hakkı var. Bizde işçi konfederasyonları da emeklinin durumunu masaya getirmiyor” dedi.
‘TEK LÜKSÜMÜZÜ BİZDEN ALMAYIN’
Burdur’da 65 yaş ve üzerinin faydalandığı toplu taşımaya ücretsiz biniş hakkının, özel halk otobüsleri kooperatifi tarafından iptal edilmesiyle başlayan tartışmalara da değinen Çalışkan, “Özel otobüsler, devlet tarafından para yatırılmadığını söyleyip bu hakkı iptal ediyor. Avrupa’da emekli kalkıp Türkiye’ye geliyor, tatilini yapıyor. Bizim tek lüksümüz otobüse binip Kızılay’a, Ulus’a gitmek. Mahallemizden dışarı çıkmayalım mı? Tek lüksümüzü elimizden almayın” ifadelerini kullandı.
EYT’LİLERİN YARISI ÇALIŞMAYI SÜRDÜRÜYOR
Emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) düzenlemesinden yararlanarak emekli olanların yüzde 46’sı çalışmaya devam etmeyi seçti. Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre bu kişilerin sayısı 792 bini buluyor. Emekli olduktan sonra sosyal güvenlik destek primiyle çalışmaya devam edenlerin yüzde 30’u İstanbul’da yaşıyor.